Bajkoterapia jest jedną z metod terapii wykorzystywaną do pracy z
dziećmi. Jej celem jest lepsze zrozumienie dziecka oraz jego problemu.
Dostarczenie mu wiedzy oraz pozytywnych wzorców zachowania, sprawia, że
dziecko poznaje różne sposoby myślenia jak i działania dzięki czemu
potrafi sam stawić czoła problemom.
Bajkoterapia jest częścią biblioterapii (grec. biblion- książka). Zdaniem Wity Szulc biblioterapia "polega na wykorzystaniu materiałów czytelniczych polecanych przez osobę mającą intencje terapeutyczne wobec osób skłopotanych z powodu problemów natury medycznej, psychologicznej lub społecznej".
Biblioterapia przeznaczona jest również dla osób zdrowych, dzięki niej dziecko poznaje otaczający go świat, historie, obyczaje narodów. Pogłębia swoje zainteresowania w dziedzinie, która go interesuje. Rozwija swoją wyobraźnię, utożsamia, identyfikuje się z bohaterem. Książka sprawia, że uwalniają się różnego rodzaju emocje i przeżycia, a co za tym idzie wzrasta chęć poznawania wciąż nowych rzeczy. Terapia ta pozwala odreagować różnego rodzaju napięcia psychiczne oraz spojrzeć na swój problem z innej strony.
Udział w biblioterapii może mieć formę:
- bierną – słuchanie czytanej na głos książki: czytane w ten sposób słowa wraz z miłą atmosferą pomagają się uspokoić oraz zrelaksować,
- czynną – osoba sama dobiera odpowiednią literaturę i ją czyta.
Nadrzędnymi zasadami w biblioterapii muszą być: bardzo dobra znajomość czytelnika oraz książek mu proponowanych, stosowanie zachęty do sięgnięcia po proponowaną lekturę, a także uwzględnienie potrzeb i zainteresowań czytelnika. Książka umiejętnie dobrana wzmacnia to, co w człowieku najlepsze, staje się ważnym elementem jego samorozwoju.
Bajkoterapia jest jedną z metod terapii wykorzystywaną do pracy z dziećmi.
Maria Molicka, autorka wielu bajek terapeutycznych, wyróżnia trzy gatunki bajek terapeutycznych:
Bajki relaksacyjne – ich celem jest wywołanie odprężenia oraz uspokojenia. Fabuła bajki zawsze dzieje się w miejscu bardzo dobrze znanym dziecku, ale jednocześnie spokojnym, przyjaznym oraz bezpiecznym. Bohater wszystkimi swoimi zmysłami doświadcza miejsca, w którym przebywa, co sprawia, że również dziecko odbiera bajkę swoimi wszystkimi zmysłami. Relaks ma za zadanie odprężyć mięśnie dziecka. Im jest on głębszy, tym łatwiejsze jest odprężenie, uspokojenie oraz lepsze samopoczucie. Wszystkie zmartwienia dziecka oraz lęki są wyciszane oraz schodzą na dalszy plan. Dziecko, które posiada spokój wewnętrzny, łatwiej upora się z trudnościami jakie stawia mu życie.
Bajki psychoedukacyjne – ich priorytetem jest wprowadzanie pozytywnych zmian w zachowaniu dziecka. Bajkowy bohater zawsze przeżywa problem podobny do tego, który trapi dziecko. Dzięki temu dziecko zdobywa ważne doświadczenie, które uczy jakie wzory postępowania należy w danym momencie zastosować. Bajki te wspomagają trudny proces dorastania dziecka, wskazują nowe wzory myślenia o sytuacjach lękotwórczych.
Bajki psychoterapeutyczne – zawierają zupełnie inny sposób myślenia sprawiający, że sytuacje lękotwórcze dziecko odczuwa w zupełnie inny, nowy sposób. Zastępczo zaspakajają potrzeby dziecka, dowartościowują je, dają poczucie zrozumienia poprzez akceptację. Budują pozytywne emocje, nadzieję oraz przyjaźń, które prezentują bajkowe postacie. Przekazują wiedzę o lękach dziecka oraz wskazują sposoby radzenia sobie z nimi. Celem nadrzędnym tych bajek jest obniżenie lęku u dziecka.